Pirackie stacje radiowe AM

Częstotliwości poniżej 30 MHz zapełnione są bardzo dużą ilością stacji. Codziennie nadają tysiące z nich. Większość to narodowe, komercyjne i inne stacje radiowe nadające dużymi mocami. Prawie wszystkie z nich nadaje na pewnych wydzielonych pasmach o nazwach związanych z długością fali (np. jedne z najpopularniejszych to 49 metrów i 41 metrów). Jednak nie jest to jedyny rodzaj nadawców jakich możemy spotkać podczas przeszukiwania eteru, choć większość prostych odbiorników przystosowana jest do odbioru właśnie tych pasm. Inne pasma przeznaczone są do innych celów, np. dla licencjonowanych krótkofalowców, choć stosowane są tu głównie emisje SSB i CW.

Do grona użytkowników fal o częstotliwościach poniżej 30 MHz należy doliczyć dużą ilość stacji profesjonalnych pracujących w bardzo różnych celach, np. jako pomoce radionawigacyjne w komunikacji lotniczej i morskiej, radiopławy, przesył danych, informacje o pogodzie lub też stacje nadające zakodowane informacje dla służb specjalnych (np. spy number (letter) station).

Oczywiście to nie wszyscy użytkownicy eteru. Należy doliczyć do nich pewną grupę entuzjastów tzw. Wolnego Radia. Chodzi mianowicie o stacje nie posiadające odpowiednich zezwoleń. Są to rozgłośnie nadające swój program nieregularnie lub okresowo, najczęściej krótkotrwałe i używające małych mocy. W sposób mniej sympatyczny stacje te nazywa się pirackimi. Nie każdy wie, że stacji takich co tydzień nadają w samej tylko Europie dziesiątki. Niewiedza ta wynika głównie z trudności w odbiorze, co wynika zazwyczaj z małych mocy jakich takie stacje używają. Większość z nich dysponuje mocami poniżej 100W, a bardzo popularne są nadajniki o mocach 25W i 40W (schematy publikowane są w Internecie). Oczywiście są stacje używające mocy rzędu setek watów i więcej. Anteny nadawcze również nie zawsze są usytuowane optymalnie, i odpowiednio wykonane, użytkownikami i konstruktorami są bowiem przeważnie amatorzy.

Zdecydowana większość stacji pirackich usytuowana jest w Holandii. Mimo, że nie jest to zbyt duży kraj, jednak liberalne podejście władz do wielu spraw (a może i inne powody) zaowocowały tym, że właśnie w tym kraju znajduje się większość tych amatorskich, nielicencjonowanych nadawców. Pewna ich ilość zlokalizowana jest również w Niemczech, Wielkiej Brytanii i Włoszech oraz co najmniej jedna stacja w Grecji. Oczywiście należy również wspomnieć o stacjach zza oceanu. Również i tam znajdują się piraci, jednak z oczywistych względów ich odbiór w Europie jest wyjątkowo trudny (ale jednak czasem możliwy) i niekomfortowy ze względu na czas emisji (bardzo późna noc)

Niewielkie moce i dość duży dystans od naszego kraju powoduje, że nie jest łatwo stacje te odebrać. Zdecydowanie uprzywilejowani są ci słuchacze, którzy korzystają z lokalizacji poza miastami i dysponują antenami zewnętrznymi, a najmniejszą szansę na odbiór mają mieszkańcy miast (zwłaszcza kamienic i wieżowców oraz innych miejsc o wysokim poziomie zakłóceń). Jednak nawet mieszkańcy bloków są w stanie odebrać najsilniejsze stacje.

Stacje pirackie oprócz różnych godzin transmisji nadają również na różnych częstotliwościach i nawet w ciągu jednego wieczoru mogą zmienić częstotliwość. Wynika to z chęci sprawdzenia się na innych pasmach (różne warunki propagacyjne), chęci nie przeszkadzania sobie nawzajem (tak ,tak – w pewnych momentach nadaje sporo stacji pirackich), a może też ze względów bezpieczeństwa (namierzenie przez odpowiednie służby). Jednak są pewne „miejsca” w których te stacje zazwyczaj nadają. Są to pasma 76 i48 metrów w zakresach 3900-3945kHz oraz 6210-6400kHz. Stacje ze Stanów Zjednoczonych preferują z kolei zakres 6800-7000kHz. Do tego dodać należy jeszcze okolice 9290kHz. To oczywiście dotyczy fal krótkich, a wspomnieć trzeba także o falach średnich. Tutaj popularny jest koniec pasma, a szczególnie rozszerzony zakres fal średnich, czyli powyżej 1611 kHz. Jeśli chodzi o czas nadawania to są to głównie weekendy, szczególnie sobotni wieczór i niedzielne przedpołudnie. Ze względu na właściwości propagacyjne pasma fal średnich i 76 metrów używa się ich głównie po zmroku.

Aktywność piratów zależy od wielu czynników, np. od warunków propagacyjnych oraz pogody. Pogoda burzowa powoduje nie tylko zagrożenie dla zestawów nadawczych i odbiorczych, ale także uniemożliwia komfortowy odbiór, ponieważ sygnał zakłócany jest nawet przez bardzo odległe burze, a dobiegające z głośnika trzaski potrafią zniechęcić prawie każdego słuchacza. A nadawcy bez odbiorców stają się niepotrzebni.

Treść audycji opisywanych stacji również jest różnorodna. Są stacje nadające głównie muzykę i tylko okazjonalnie coś innego (np. przyzwoicie odbierane w Polsce Mystery Radio z Włoch; 6220kHz). Są stacje brzmiące bardzo profesjonalnie (np. programy Weekend Radio Music nadającego z Wielkiej Brytanii; 6400kHz). Duża część stacji holenderskich tworzy programy całkiem amatorskie wg schematu: kilka piosenek, nazwa stacji, email i nr telefonu (do wysyłania raportów słyszalności) i znowu kilka piosenek. Bardzo często są to utwory typu polka i tzw. schlagery. Jednak są i stacje z muzyką mieszaną, taneczną, rockową, techno itp. Zdarza się, że na antenie jednej stacji goszczą programy innej stacji. Naprawdę dzieje się bardzo dużo, a operatorzy i bardziej zaangażowani słuchacze znają się nawzajem. Przynajmniej co roku organizują swój zlot (Summer Meeting 200X). Autor tego opracowania nawiązał kontakt z kilkoma stacjami oraz słuchaczami i może zapewnić, że podobnie jak nasi polscy krótkofalowcy, są to zazwyczaj ludzie otwarci i życzliwi.

Pozostaje tylko żałować, że odbiór jest taki trudny…

Minimalne wymagania sprzętowe to odbiornik z PLL. Jako antena do bloku dobrze sprawdza się nawet drut wyrzucony za okno i podłączony do wejścia antenowego lub krokodylkiem do anteny teleskopowej. Jednak w weekendy, można przecież zorganizować stację terenową. Kilka metrów linki rozciągniętej między gałęziami może sprawić dużo satysfakcji.

Na koniec proponuję wspomnieć o paru wybranych stacjach.

Mystery Radio, Włochy

6220kHz

Dość przyzwoicie odbierana w Polsce, nawet w „bloku”. Na swojej antenie gości czasem inne stacje. Treść to głównie muzyka, a w sobotę profesjonalny program muzyczny

Radio Malaisy, Włochy

6310kHz

Czasem nadaje w niedzielne południe, sygnał i treść (tylko muzyka) podobne do Mystery

Radio Boomerang, Holandia

zmienna częstotliwość

Silna stacja, aktywna zazwyczaj w weekend, muzyka wszelkich gatunków

Cupid(o) Radio, Holandia

zmienna częstotliwość

Silna stacja o charakterystyce podobne jak Boomerang, z tym że nie zmienia raz zajętej częstotliwości

Weekend Radio Music, Wielka Brytania

6400kHz
i 76m

Profesjonalny program nadawany oczywiście w weekend. Niestety słabe warunki odbioru w Polsce

Na zakończenie proponuję zestawienie stacji odebranych w Polsce w warunkach wiejskich, na chińskim odbiorniku Degen DE1103 podłączonym do anteny typu dipol prosty półfalowy o długości ramion odpowiadającej pasmu 48 metrów. Pierwsza kolumna to godzina odbioru, następna to częstotliwość (wkHz), dalej charakterystyka sygnału w kodzie SINPO (Signal, Interference, Noise, Propagation, Overall) oraz nazwa stacji (Unid oznacza, że nie usłyszano nazwy stacji).

27 May 2007 - Sunday

1140 6310 22212 Unid

1050 6295 44334 Radio Boomerang

0950 6210 44444 Radio Borderhunter

0855 6290 34333 Radio Atlantis

0830 5180 (0)=1-4 Orion Radio

0820 6280 33223 Het Goede Doel Radio

0750 6260 21222 Radio Thunderbird

0745 6878 34334 Pirate Music

0735 6220 34344 Mystery Radio

0725 6310 32223 Unid

0715 6275 34333 Radio Scirocco

7000 5720 34334 Orion Radio

0100 6925 2 2 3 WTCR (USA) (SSB)

26 May 2007 - Saturday

2250 3908 12112 WMR

2230 6310 22222 Unid

2205 6255 55545 KBC

2145 6220 44434 RWE

2140 6325 21222 Unid

2110 6310 44434 Unid

2040 6305 22222 Radio Valencia

2015 6400 22112 WMR

1825 5810 12112 Orion Radio Test

1735 6878 22122 Pirate Music

1720 6310 44334 Radio Malaisy

1650 6220 32233 Mystery Radio

1630 6280 2111(1-2) Unid

0800 6310 22212 Radio Free Holland

25 May 2007 - Friday

2100 6310 22122 Radio Free Holland

2015 6878 22133 Pirate Music

1940 6305 22122 Radio Valencia

Stacje pirackie mają oczywiście swoje Forum Internetowe, gdzie często ogłaszją kiedy I na jakiej częstotliwości będą nadawać, a słuchacze informują ich o jakości sygnału. Jest to Forum Alfa Lima International: http://www.alfalima.net/. Odpowiednik dla stacji zza oceanu to The Vines: http://www.frn.net/vines/

Profesjonalne zestawienia odebranych stacji pirackich prezentowane są przez Paula z Wielkiej Brytanii: http://www.shortwavedx.blogspot.com/ oraz Achima z Niemiec:http

://www.achimbrueckner.de/freeradio/php/wordpress/.